به این بیـــماری، سوختگی گلوم یا سوختگی سنبله گندم نیز گفته می‌شود . به نقل از ارشاد (1374)، ابراهیمی و میناسیان در سال 1352 قارچ Stagonospora nodorum را از خوزستان گزارش نموده‌اند. از آن سال تا بهار 1381 گزارشی از این بیماری در کشور وجود نداشته است. در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد 1381، نمونه‌هایی از گندم‌های مزارع استان گلستان با علایم سوختگی در سنبله و تیره‌شدن ساقه در ناحیه زیر محور سنبله، ‌جمع‌آوری و در آزمایشگاه اقدام به بررسی روی آنها شد.

طی این بررسیها پیکنیدیوم‌ها و پرتیسیوم‌های قارچ عامل بیماری روی سنبله گندم مشاهده و از بافتهای آلوده‌ جداسازی گردید. با توجه به مشاهدات میکروسکوپی‌، ‌مشخصات مراحل غیرجنسی و جنسی قارچ به شرح زیر بود: پیکنیدیوم‌ها به صورت فرو رفته در بافت (زیراپیدرمی )، ‌کروی شکل و به رنگ قهوه‌ای روشن (عسلی) بوده که در سطح فوقانی گلوم‌ها تشکیل‌شده و اندازه‌آنها 210-160 میکرومتر بود. پیکنیدیوسپورها بی‌رنگ، استوانه‌ای، مستقیم گاهی با خمیدگیهای نامنظم، اغلب با سه بند و با نوک و انتهای گرد بوده و اندازه آنها 4-2 * 32-15 میکرومتر بود. تحت شرایط مرطوب این اسپورها بصورت رشته‌های صورتی رنگ از دهانه پیکنیدیوم خارج می‌شدند. پریتسیوم‌ها بصورت فرورفته دربافت، کروی شکل و به رنگ قهوه‌ای تا سیاه بود و اندازه آنها 200-120 میکرومتر بود.

در دهانه هر یک پاپیل کوچکی وجود داشت که از اپیدرم خارج گردیده و اندازه آن حدود 15 میکرومتر بود. آسک‌ها چماقی شکل، استوانه‌ای یا خمیده، برخی پایه‌دار، با دیواره دو جداره ضخیم که در هر یک هشت  آسکوسپور وجود داشت. اندازه آسک‌ها 10-8 * 64-48 میکرومتر بود. آسکورسپورها تا حدودی دوکی ‌شکل، بیرنگ تا کهربایی، با سه بند که در محل بند فشردگی داشته، سلول ما قبل آخر متورم و اندازه آسکوسپورها 6-4 * 32-23 میکرومتربود. براساس مشخصات مرفولوژیک، قارچ عامل بیماری در مرحله غیر جنسی Stagonospora nodorum (Berk.)E.Castellni and (syn. Septoria nodorum (Berk.)Berk. aupd Berk . and E.G.Germano phaeosphaeria  و Broome)و در مرحل جنسی nodorum ( E.Muller) Hedjaroude می‌باشد.

بنا بر آنچه که شرح داده شد، این نخستین گزارش تفضیلی از بیماری سپتوریای سنبله گندم نان در کشور می‌باشد (آقاجانی، کاظمی، دهقان، صلاتی وارشاد؛ منتشر نشده).
به دلیل بذرزاد بودن عامل بیماری، وجود این بیماری در استان گلستان میتواند از اهمیت اقتصادی قابل توجهی برخوردار باشد. از سوی دیگر، عامل بیماری علاوه برگلوم، پهنک و غلاف برگ و جوانه‌ها را نیز مورد حمله قرار می‌دهد.

[کل: 1 میانگین: 5]
نوشتهٔ پیشین
کنترل بیولوژیک شته
نوشتهٔ بعدی
نماتد گال بذر (Seed – Gall Nemtod )

پست های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست